تجربه کاربری (UX) چیست؟ همه چیز درباره تجربه کاربری!

عناصر USER EXPERIENCE چه ویژگی‌هایی باید داشته باشن؟

در دنیای امروز که رقابت در فضای آنلاین به شدت بالا است، ارائه یک USER EXPERIENCE عالی برای کاربران از نان شب هم واجب‌تر شده. USER EXPERIENCE خوب می‌تونه به شما کمک کنه تا مشتریان بیشتری جذب کنید، آنها را راضی نگه دارید و در نهایت، فروش خودتون را افزایش بدید.

تجربه کاربری فقط تو یه بخش خلاصه نمیشه و از عناصر مهمی تشکیل شده. اگه طراح به هر کدوم از این بخش‌ها توجه نکنه به طور حتم سایتش با شکست مواجه میشه. از طرفی کسی که عنوان طراح USER EXPERIENCE رو یدک میکشه باید به هر کدوم از این عنصرها به خوبی مسلط باشه و بتونه از پس هر کدومش بربیاد. از این عناصر میشه به موارد پایین اشاره کرد. اما چه عناصری یک USER EXPERIENCE را عالی می‌کنن، از ویژگی‌های این عناصر میشه به موارد پایین اشاره کرد.

1. 1. مفید بودن: کاربر باید به راحتی بتونه بفهمه که محصول یا سرویس چه کاری انجام می‌ده و چطور می‌تونه بهش کمک کنه. پس اطلاعات و محتوا باید به طور واضح و مختصر ارائه بشه و کاربر باید بتونه به راحتی به وظایف و اهدافش برسه.
2. 2. قابل یادگیری بودن: برای اینکه USER EXPERIENCE شما قابل یادگیری باشه باید استفاده از محصول یا سرویس ساده و راحت باشه، حتی برای اولین بار و نیاز به آموزش یا راهنمایی زیاد نباشه. در آخر هم منطق و عملکرد محصول یا سرویس باید قابل پیش‌بینی باشه.
3. 3. کارآمدی: کاربر باید بتونه به سرعت و بدون اتلاف وقت به چیزی که می‌خواد برسه. از طرفی مراحل و فرآیندها باید تا حد ممکن کوتاه و ساده باشن. سرعت پاسخگویی و بارگذاری باید بالا باشه.
4. 4. قابل اعتماد بودن: کاربر باید بتونه به محصول یا سرویس اعتماد کنه و مطمئن باشه که اطلاعاتش امنه. عملکرد محصول یا سرویس باید قابل اتکا و بدون نقص باشه و بازخوردها و نتایج باید دقیق و قابل اعتماد باشن.
5. 5. جذاب بودن: استفاده از محصول یا سرویس باید لذت‌بخش و سرگرم‌کننده باشه. برای این کار طراحی بصری باید زیبا و چشم‌نواز باشه.

مراحل طراحی UX (تجربه کاربری)

حالا که با اینکه USER EXPERIENCE چیه و عناصرش چه ویژگی‌هایی داره، آشنا شدین بهتره که مراحل طراحی‌شو هم به خوبی بلد باشین. در واقع تو این بخش هست که فرد میتونه با وجود هنرها و استعدادهایی که داره یه سایت بی‌نظیر طراحی کنه که رقیبی براش وجود نداشته باشه. به همین خاطر از این مراحل عبارتند از:

1. تحقیق و شناخت: اول از همه باید بفهمیم که کاربرا کی هستن، نیازها و خواسته‌هاشون چیه و چطور با محصول یا سرویس ما تعامل دارن. اینطوری که بهتر با نیازهاشون آشنا میشیم. برای این کار می‌تونیم از روش‌های مختلفی مثل مصاحبه، نظرسنجی، گروه‌های متمرکز و … استفاده کنیم.
2. تعریف و تعیین دامنه: با توجه به اطلاعاتی که از مرحله تحقیق به دست آوردیم، باید مشخص کنیم که محصول یا سرویس ما قراره چه کاری انجام بده و چه نیازهایی رو برآورده کنه. پس لازمه که تو این مرحله، باید اهداف و محدودیت‌های پروژه رو هم مشخص کنیم.
3. طراحی و ایده‌پردازی: حالا وقتشه که خلاقیتمون رو به کار بگیریم و ایده‌های مختلفی برای طراحی USER EXPERIENCE محصول یا سرویس خودمون ارائه بدیم. دقیقا تو همین نقطه هست که به خاطر خلاقیت افراد طراح سایت‌ها با هم مختلف میشن. تو این مرحله می‌تونیم از روش‌هایی مثل طوفان فکری، نقشه‌برداری ذهنی، نمونه‌سازی و … استفاده کنیم.
4. نمونه‌سازی و تست: بعد از اینکه ایده‌های مختلف رو بررسی کردیم، باید چند نمونه اولیه از USER EXPERIENCE محصول یا سرویس خودمون بسازیم. این نمونه‌ها می‌تونن ساده و ابتدایی باشن. هدف از این مرحله اینه که ایده‌هامون رو عملی کنیم و ببینیم که کاربرا چطور باهاش تعامل دارن.
5. ارزیابی و تکرار: حالا باید نظرات و بازخوردهای کاربرا رو جمع‌آوری کنیم و ببینیم که USER EXPERIENCE محصول یا سرویس ما چه نقاط قوتی داره و چه نقاط ضعفی. با توجه به این بازخوردها، باید طراحی UX رو اصلاح و تکمیل کنیم. این مرحله به صورت مداوم و تا زمانی که به یه UX ایده‌آل برسیم، تکرار می‌شه.
6. پیاده‌سازی و انتشار: بعد از اینکه به یه USER EXPERIENCE نهایی و قابل قبول رسیدیم، باید اون رو تو محصول یا سرویس واقعی پیاده‌سازی کنیم. تو این مرحله باید به تمام جزئیات مثل طراحی گرافیکی، کدنویسی و … توجه داشته باشیم.
7. پشتیبانی و نگهداری: کار ما با انتشار محصول یا سرویس تموم نمی‌شه. باید بعد از انتشار هم UX رو رصد و پایش کنیم. در صورت نیاز، باید تغییرات و به‌روزرسانی‌هایی رو تو USER EXPERIENCE انجام بدیم تا همیشه یه تجربه کاربری عالی رو به کاربرا ارائه بدیم.

مهم‌ترین مهارت‌های یه طراح UX چیه؟

خوب وقتی یه نفری میخواد تو حوزه طراحی تجربه کاربری فعالیت کنه باید چه مهارت‌هایی داشته باشه که رو دستش پیدا نشه؟ پس میشه گفت که یه طراح تجربه کاربری (UX) مثل یه معمار ماهره که می‌تونه یه نقشه راه دقیق و کاربردی برای یه محصول یا سرویس طراحی کنه تا کاربرا بتونن به راحتی و بدون دردسر باهاش کار کنن و به چیزی که می‌خوان برسن.

1. همدلی و درک نیاز کاربر: یه طراح USER EXPERIENCE باید بتونه خودش رو جای کاربر بذاره و نیازها، خواسته‌ها و مشکلات اون رو درک کنه. باید بتونه بفهمه که کاربر از محصول یا سرویس چه انتظاری داره و چطور می‌خواد باهاش کار کنه.
2. تحقیق و تحلیل: یکی از ویژگی‌های دیگه طراح اینکه اهل تحقیق و تحلیل باشه، یه طراح USER EXPERIENCE باید بتونه تحقیقات مختلفی رو انجام بده تا نیازها و خواسته‌های کاربر رو به طور دقیق شناسایی کنه و باید بتونه داده‌های مختلف رو جمع‌آوری و تحلیل کنه و از اونها برای طراحی یه تجربه کاربری بهتر استفاده کنه.
3. طراحی و ایده‌پردازی: برای اینکه سایتتون جذاب‌تر بشه باید ایده‌های مختلفی تو ذهن طراح باشه و باید بتونه از خلاقیت و نوآوری خودش برای حل مشکلات کاربر و خلق یه تجربه کاربری لذت‌بخش استفاده کنه.
4. نمونه‌سازی و تست: یه طراح USER EXPERIENCE باید بتونه از ایده‌های خودش نمونه‌های اولیه بسازه و اونها رو با کاربرا تست کنه.
5. طراحی بصری: بخش طراحی بصری هم به قدری مهمه که اصلا حرف توش نمیمونه و یه طراح UX باید به اصول و مبانی طراحی بصری مسلط باشه و بتونه از رنگ‌ها، شکل‌ها، تایپوگرافی و سایر عناصر بصری به طور موثر برای طراحی یه تجربه کاربری جذاب و کاربرپسند استفاده کنه تا جذابیت سایت دو چندان بشه.
6. معماری اطلاعات: معماری اطلاعات بخش جذاب و در عین حال جدانشدنی از سایت هست، پس کسی که نقش طراح رو بازی میکنه باید توانایی این رو داشته باشه که یه ساختار منظم و منطقی برای اطلاعات محصول یا سرویس طراحی کنه تا کاربرا بتونن به راحتی به چیزی که می‌خوان پیدا کنن.
7. نوشتن و ویرایش: طبق آمار گفته شده بیشتر مردم به نوشته‌های خلاصه‌وار علاقه دارن و دوست دارن سریع حق مطلب گفته بشه، به خاطر این موضوع هم که شده یه طراح USER EXPERIENCE باید بتونه به طور واضح و مختصر بنویسه و منظور خودش رو به درستی به دیگران منتقل کنه. برای این کار خلاصه و ویرایش کردن متون مختلف مثل راهنمای کاربر، پیام‌های خطا و … یه گزینه خوب به شمار میاد.
8. مهارت‌های ارتباطی: دایر کردن یه سایت به عوامل مختلف بستگی داره و اگه یه پایه‌ی هر کدوم بلنگه باقی بخش‌ها هم به مشکل میخورن. یه طراح UX باید بتونه به طور موثر با سایر اعضای تیم، از جمله طراحان UI، توسعه‌دهندگان و مدیران محصول، ارتباط برقرار کنه و ایده‌ها و نظرات خودش رو به اونها منتقل کنه.
9. به‌روز بودن: حالا که زندگی افراد از همه لحاظ اینقدر سریع رو به افزایش هست، پس یه طراح هم باید خودشو با این متد وفق بده و باید با به‌روزترین ترندها و تکنولوژی‌های این حوزه آشنا باشه و بتونه خودش رو با این تغییرات آشنا کنه.
10. صبر و حوصله: یه چیز دیگه هم هست و اونم اینکه همیشه نباید راهی که میرید تهش به پیروزی ختم باشه. شاید بنابر شرایطی که براتون به وجود میاد یه سری مشکلات مانع این پیروزی باشه. پس طراح تو این مورد باید چه واکنشی از خودش نشون بده؟ طراحی USER EXPERIENCE یه فرآیند زمان‌بر هستش و نیاز به صبر و حوصله داره. یه طراح UX باید بتونه با حوصله و دقت کار کنه و از جزئیات غافل نشه.

چند تا باور غلط در مورد USER EXPERIENCE

با وجود توصیه‌هایی که به افراد میشه تا آموزش طراحی USER EXPERIENCE رو به خوبی بلد باشن ولی بازم یه سری افراد درک خوبی ازش ندارن یا اینکه برای آموزش دیدن به یه سری موسسه‌ها محول میشن که جز هزینه‌ اضافی براشون چیزی نداره و بیشتر سردرگم میشن و همه‌ی این عوامل دست به دست هم میدن تا باورهای غلط برای افراد به وجود بیاد که از مهم‌ترین‌شون می‌تونیم به گزینه‌های پایین اشاره کنیم.

USER EXPERIENCE فقط به زیبایی ظاهری مربوط میشه

برخی افراد فکر می‌کنن که USER EXPERIENCE فقط به ظاهر یک محصول یا برنامه و اینکه چقدر “جذاب” یا “مدرن” به نظر میرسه، مربوط میشه. در حالی که زیبایی شناسی مهم است، اما USER EXPERIENCE فقط به این معنی نیست و تو یه مورد خلاصه نمیشه. USER EXPERIENCE خوب باید در درجه اول کاربردی باشه و به کاربران کمک کنه تا به راحتی و به سرعت به اهداف خود برسن. برای همین کار عناصر کلیدی تجربه کاربری شامل وضوح، سادگی، بصری بودن، و انسجام باشه همچنین باید منسجم باشه و از یک زبان بصری و سبک طراحی در کل محصول یا برنامه استفاده کنه.

USER EXPERIENCE یه فرآیند یه باره است

USER EXPERIENCE در واقع در همه چیز، از لوازم خانگی گرفته تا ماشین‎ها و حتی اسباب بازی‌ها وجود دارد. هر چیزی که با انسان تعامل دارد و توسط انسان استفاده میشه، دارای تجربه کاربریه، پس USER EXPERIENCE خوب باید حتی در ساده ترین اشیاء نیز بصری و کارآمد باشه و از طرفی بعضی‌ها فکر میکنن که این گزینه رو اگه یه بار اعمال کنیم کافیه ولی USER EXPERIENCE باید به طور مرتب به‌روز بشه.

هرچه UX پیچیده تر باشد، بهتر است

در واقع، تجربه کاربری‌های پیچیده می‌تونن گیج کننده و استفاده از آنها دشوار باشه. پس یک USER EXPERIENCE خوب باید تا حد امکان ساده باشه و فقط شامل ویژگی‌ها و گزینه‌هایی باشه که کاربران واقعاً به آنها نیاز دارن.

طراحان USER EXPERIENCE فقط باید به زیبایی شناسی توجه کنن

در حالی که خلاقیت و حس زیبایی شناسی برای یک طراح USER EXPERIENCE مهم است، اما این تنها مهارت مورد نیاز نیست. طراحان USER EXPERIENCE باید درک عمیقی از روانشناسی انسان، رفتار کاربر و اصول طراحی بصری داشته باشن. به علاوه باید بتوانند با ذینفعان مختلف مانند مهندسان، بازاریابان و مدیران محصول همکاری کنن.

در ادامه به نقل از وبسایت وب رمز نکات مهمی خدمت شما بیان کرده ایم:

“UX Design یا طراحی تجربه کاربری چیست؟
طراحی تجربه کاربری یا UX Design فرآیندی است که در آن طراحان با توجه به نیازها، انتظارات و رفتارهای کاربران، محصولات دیجیتالی را طراحی می‌کنند. هدف از طراحی تجربه کاربری ایجاد محصولاتی است که از نظر کاربران، کاربردی و جذاب بوده و استفاده از آن‌ها آسان باشد.

طراحی تجربه کاربری شامل مراحل مختلفی است که در آن طراحان با استفاده از روش‌ها و ابزارهای مختلف، تحقیقات بازار و کاربر را انجام می‌دهند، استراتژی و هدف محصول را تبیین می‌کنند، شخصیت و سناریوهای کاربر را خلق می‌کنند، معماری اطلاعات و وایرفریم‌های محصول را طراحی می‌کنند، نمونه‌های اولیه و قابل تعامل را ساخته و تست می‌کنند و در نهایت طراحی نهایی و رابط کاربری محصول را انجام می‌دهند.”

USER EXPERIENCE بعد از طراحی محصول نهایی میشه

USER EXPERIENCE باید در طول کل فرآیند توسعه محصول در نظر گرفته شود، نه فقط در انتها. آزمایش کاربر و دریافت بازخورد از کاربران واقعی در مراحل اولیه فرآیند طراحی، برای اطمینان از اینکه UX کارآمد و کاربرپسند است، خیلی مهمه. تجربه کاربری باید به طور مداوم با توجه به نیازها و بازخورد کاربران،  به روز باشه.

در آخر، میشه نتیجه گیری کرد که طراحی تجربه کاربری با اهمیت بسیاری برای موفق اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌ها میشه. به همین خاطر، در نظر گرفتن نیازها و ترجیحات کاربران، ایجاد طراحی ساده و کاربر پسند، موجب افزایش استفاده‌پذیری و رضایت کاربران خواهد شد. با رعایت اصول و رویکردهای طراحی UX، می‌توان بهبود قابل ملاحظه‌ای در کارآیی و موفقیت محصولات دیجیتال داشت.